വിദ്യയുടെ അധിദേവതയാണ് വാണീദേവിയായ സരസ്വതി. സരസ്വതി എന്നാല്‍ സാരം സ്വയം കൊടുക്കുന്നവള്‍ എന്ന് അര്‍ത്ഥം കല്‍പ്പിക്കാം. സരസ്സില്‍ നിന്ന് ജനിച്ചവള്‍ എന്നൊരു അര്‍ഥവും കല്‍പ്പിച്ചു കാണുന്നു.
ആദ്ധ്യാത്മിക ജ്ഞാനത്തിന്‍റെ പ്രസാദം നല്‍കുന്ന ദേവിയാണ് സരസ്വതി. ജ്ഞാനത്തിന്‍റെ എല്ലാ ശാഖകളുടെയും മണ്ഡലങ്ങളുടെയും പ്രതീകമാണ് ഈ വാഗ്‌ദേവത.
പണ്ഡിതാചാര്യന്മാരും വാഗ്‌മികളും പേരിനോടൊപ്പം പോലും സരസ്വതി എന്ന് ചേര്‍ക്കാറുണ്ട്. ക്ഷേത്രങ്ങളില്‍ മാത്രമല്ല വീടുകളിലും വിജ്ഞാന കേന്ദ്രങ്ങളിലും സരസ്വതിയെ ആരാധിക്കുന്നു.
സരസ്വതി സങ്കല്‍പ്പത്തില്‍ തന്നെ പല പ്രത്യേകതകളും കാണാം. വളരെ പ്രതീകാത്മകമാണ് ഈ സങ്കല്‍പ്പങ്ങള്‍. പ്രധാന സങ്കല്‍പ്പം വീണയാണ്. മറ്റൊന്ന് ഗ്രന്ഥങ്ങള്‍. കൈയിലെ സ്ഫടിക ജപമാല, ഇരിക്കുന്ന താമരപ്പൂ, ശുഭ്രവസ്ത്രം, ഹംസം, മയില്‍ എന്നീ പക്ഷികള്‍, ഇതെല്ലാം സരസ്വതി സങ്കല്‍പ്പത്തിന്‍റെ ഭാഗമാണ്.
