വിജയന്‍െറ രാഷ്ട്രീയ വിശകലനങ്ങള്‍ വളരെ ശ്രദ്ധേയങ്ങളാണ്. മലയാളത്തിലെ ശരാശരി എഴുത്തുകാരനു വ്യക്തമായ രാഷ്ട്രീയ ധാരണകളൊന്നുമില്ല. രാഷ്ട്രീയ ചിന്തയ്ക്കുവേണ്ടി ആരുംതന്നെ മലയാള ഭാഷയെ ഗൗരവപൂര്‍വം ഉപയോഗിച്ചിട്ടുമില്ല - വിജയനൊഴികെ.
പത്രക്കാരും, രാഷ്ട്രീയക്കാരും രാഷ്ട്രീയവിമര്‍ശകര്‍, വ്യാഖ്യാതാക്കള്‍ എന്നു വിശേഷിപ്പിക്കുന്നവരും വെറും കക്ഷിവിചാരത്തില്‍ മുഴുകി കഴിയുകയാണ്. ചരിത്രത്തോടും സമൂഹത്തിന്‍െറ മനഃശാസ്ത്രത്തോടും ബന്ധപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ള രാഷ്ട്രീയ വിശകലത്തിനും വിജയന് മാത്രമേ മുതിര്‍ന്നിട്ടുള്ളു.
പ്രത്യയശാസ്ത്രം എന്നൊക്കെ പറയുന്നത് ഉടുപ്പുപോലെയാണ്. ആവശ്യമില്ലെങ്കില്‍ ഊരിക്കളയണം. മാറിചിന്തിക്കാന്‍ അറിയാത്തതുകൊണ്ടും, ചിന്തിക്കാന്‍ തന്നെ അറിയാത്തതുകൊണ്ടും അതില്‍ കുടുങ്ങിക്കിടക്കുകയാണു പലരും. പ്രത്യയശാസ്ത്രചിന്തയ്ക്ക് എന്തെങ്കിലും മാന്യതയും പാഠഭേദവും വന്നിട്ടുണ്ടെങ്കില്‍ അതില്‍ വിജയനു പങ്കുണ്ട്. മറ്റെല്ലാം പോളമിക്കല്‍ ആക്രമണങ്ങള്‍ മാത്രമായിരുന്നു.
വിജയന്‍െറ കാര്‍ട്ടൂണിനു മാസ് അപ്പീല്‍ ഇല്ല. ബുദ്ധിപരമായി ഉന്നതതലത്തില്‍ നില്‍ക്കുന്ന, അതിശക്തമായ കാര്‍ട്ടൂണാണ് വിജയന്‍േറത്.
വിജയന് 1990-വരെ സാഹിത്യ അക്കാദമി അവാര്‍ഡുകൊടുക്കാതിരുന്നതില്‍ അദ്ഭുതപ്പെടാനെന്തിരിക്കുന്നു. വളരെ ബാലിശമാണ് അവരുടെ കാര്യം. വിജയനു പുരസ്കാരം നല്‍കാന്‍ ഇത്രയും കാലം കാത്തിരിക്കേണ്ടിവന്നെങ്കില്‍ അവര്‍ക്കു കണ്ണും മൂക്കും ചെവിയുമൊന്നുമില്ലെന്നാണ് അതിന് അര്‍ഥം.
മലയാളത്തില്‍ നിരൂപണവും വിമര്‍ശനവുമില്ല. ഒന്നുകില്‍ അന്ധമായ പ്രശംസ. അല്ലെങ്കില്‍ മ്ലേച്ചമായ ആക്രമണം. ഇവയ്ക്കിടയില്‍ ഒന്നുമില്ല. ഒരു ഖസാക്കിന്‍െറ പിറകേ അവര്‍ നാലഞ്ചുകൊല്ലം ഓടും. പിന്നെ ഒന്നുമില്ല.
വിജയന് എന്ന മനുഷ്യനെപ്പറ്റി, സ്നേഹിതനെപ്പറ്റി പറയുമ്പോള്‍, വ്യക്തിപരമായി ഒത്തിരി വേദനകള്‍ അനുഭവിക്കുന്ന മനുഷ്യനാണ്. അതു വര്‍ധിക്കുന്നതല്ലാതെ കുറയുന്നില്ല. വിജയന് സ്വയം രക്തസാക്ഷിത്വം വരിക്കുകയാണ്. സ്വയം പീഡനം, ഇതു ജീനിയസിന്‍െറ ജീവിതവ്യഥയുടെ ഭാഗമാണ്. വിജയന്‍െറ പാത വേദനയുടേതാണ്.
അതില്‍നിന്നു മാറുവാന്‍ വിജയന് ഇഷ്ടമല്ല. ഇരുണ്ട, മ്ലാനമായ ഒരു ദര്‍ശനമാണത്. അധ്യാത്മികതകൊണ്ടാണു വിജയനു തന്‍െറ കഥാപാത്രങ്ങള്‍ക്കു മോക്ഷം കൊടുക്കാന്‍ കഴിയുന്നത്. എന്നാല്‍ ഈ അധ്യാത്മികതയില്‍പോലും പ്രസാദമില്ല.
ആശയുടെ അംശമില്ല. ആനന്ദമില്ല. പിന്നെ ദൈവസങ്കല്പത്തിന്‍െറ അര്‍ഥമെന്താണ്? നമ്മുടെ ജീവിതത്തില്‍ അല്പമെങ്കിലും പ്രസാദം ചൊരിയേണ്ടതല്ലേ ദൈവം എന്തായാലും വിജയന്‍െറ വഴി ഇതാണ്.
