നമ്മളെല്ലാവരും ഏറെയിഷ്ടപ്പെടുന്ന ബാസ്ക്കറ്റ്ബോള്‍ എന്ന കായികരൂപത്തിന്‍റെ കണ്ടു പിടിത്തത്തിന്2007 ല്‍ 115 വര്‍ഷം തികയുന്നു. 1891 ഡിസംബര്‍ 21ന് കനേഡിയക്കാരനായ ഡോ. ജയിംസ് നൈസ്മിത്താണ് ഈ കളി ആവിഷ്ക്കരിച്ചത്.
മസാച്ചുസെറ്റ്സിലെയും സ്പ്രിംഗ്ഫീല്‍ഡിലെയും യംഗ് മെന്‍സ് അസോസിയേഷന്‍റെ കോളജിലെ അധ്യാപകനായിരുന്നു ജയിംസ് നൈസ്മിത്ത്. .യുവാക്കളുടെ ചുറുചുറുപ്പും പ്രസരിപ്പും ശൈത്യകാലത്ത് നഷ്ടമാകാതിരിക്കാനാണ് ഈ കളി ആരംഭിച്ചത്.
ജയിംസ് തന്നെ ബാസ്ക്കറ്റ്ബോളിനുള്ള നിയമങ്ങളും ഉണ്ടാക്കി. പുതിയ കളിയുടെ വക്താക്കള്‍ പ്രധാനമായും അദ്ദേഹത്തിന്‍റെ ശിഷ്യന്മാര്‍ തന്നെയായിരുന്നു. 1892 ജനുവരി 20നാണ് ഔദ്യോഗികമായി ആദ്യ ബാസ്ക്കറ്റ്ബോള്‍ മത്സരം കളിയ്ക്കുന്നത്. പുതിയ കളിക്ക് ബാസ്ക്കറ്റ്ബോള്‍ എന്ന പേര് നിര്‍ദേശിച്ചത് ജയിംസിന്‍റെ ഒരു ശിഷ്യനാണ്.
തുടക്കത്തില്‍ വൈ.എം.സി.എ ആയിരുന്നു ഈ പുതിയ കളിയെ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചിരുന്നത്. എന്നാല്‍ കുറച്ചു കാലത്തിന് ശേഷം വൈ.എം.സി.എ കളിയിലുള്ള താത്പര്യം മാറ്റി വച്ചു. കായിക സംഘടനകളും ക്ളബുകളും കോളജുകളും ഒക്കെയാണ് ഈ കളിയെ പിന്നീട് വളര്‍ത്തിയത്.
കോളജുകളിലും യൂണിവേഴ്സിറ്റികളിലും ജയിംസ് തന്നെയാണ് ബാസ്ക്കറ്റ് ബോളിനെ പ്രചരിപ്പിച്ചത്. ബാസ്ക്കറ്റ്ബോള്‍ എന്ന കായികരൂപത്തിനെ ഗൗരവമായി കോളജ് കായിക വിഭാഗങ്ങള്‍ ശ്രദ്ധിക്കാന്‍ തുടങ്ങി. 1938ല്‍ ന്യൂയോര്‍ക്കില്‍ നടന്ന ടൂര്‍ണമെന്‍റോട് കൂടി ബാസ്ക്കറ്റ്ബോള്‍ എന്ന കളിക്ക് വളരെയധികം ആരാധകരും അസോസിയേഷനുകളും ഉണ്ടായി.
