"ദേശഭക്തന്‍' എന്ന ഒരു മൊഴിമാറ്റചിത്രവും ഇതേ വര്‍ഷം തന്നെ കേരളത്തില്‍ പ്രദര്‍ശിപ്പിച്ചു. 1955 ലാണ് ആന്‍റണി മിത്രദാസിന്‍െറ "ഹരിശ്ഛന്ദ്രന്‍' എന്ന ചിത്രം റിലീസായത്. ഈ ചിത്രം സ്വാതന്ത്രസമര പ്രമേയമല്ല കൈകാര്യം ചെയ്തതെങ്കിലും വിശ്വാസത്തിന്‍െറയും സ്നേഹത്തിന്‍െറയും സത്യസന്ധതയുടെയും ഉപകഥ കൂടി ഈ ചിത്രത്തിലുണ്ടായിരുന്നു.
ഇതേ വികാരം ഉള്‍ക്കൊണ്ട മറ്റൊരു ചിത്രമായിരുന്നു 1962 ല്‍ പി. ഭാസ്കരന്‍ സംവിധാനം ചെയ്ത "ലൈലാമജ്നു'. പ്രേമത്തിന്‍െറ സ്വാതന്ത്ര്യമാണ് ഈ ചിത്രം അനാവരണം ചെയ്തത്.
1962 -ല്‍ എസ്. എസ്. രാജനും ജി. വിശ്വനാഥനും ചേര്‍ന്ന് സംവിധാനം ചെയ്ത "വേലുത്തന്പി ദളവ'യും 1964 ല്‍ കുഞ്ചാക്കോ - സംവിധാനം ചെയ്ത "കുഞ്ഞാലി മരയ്ക്കാറും 1988 ല്‍ ബക്കര്‍ സംവിധാനം ചെയ്ത "ശ്രീനാരായണ ഗുരു'വും ചരിത്രപുരുഷന്മാരുടെ പോരാട്ടത്തിന്‍െറ കഥ പറഞ്ഞതോടൊപ്പം തന്നെ ഇന്ത്യന്‍ സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിന്‍െറ കഥ കൂടി പറഞ്ഞിരുന്നു.
1986 -ല്‍ ലെനിന്‍ രാജേന്ദ്രന്‍ സംവിധാനം ചെയ്ത "മീനമാസത്തിലെ സൂര്യന്‍' സ്വാതന്ത്ര്യസമരകാലത്ത് കയ്യൂരില്‍ നടന്നിരുന്ന സംഭവത്തിലേക്കായിരുന്നു വിരല്‍ ചൂണ്ടുന്നത്. 1988 -ല്‍ ഐ.വി. ശശി സംവിധാനം ചെയ്ത "1921' എന്ന ചിത്രം ഒരു യഥാര്‍ത്ഥ സംഭവത്തിന്‍െറ പുനരാഖ്യാനമായിരുന്നു. മലബാര്‍ ലഹളയായിരുന്നു 1921 ന്‍െറ പ്രമേയം.
എന്നാല്‍, 1996ല്‍ പ്രിയദര്‍ശന്‍ സംവിധാനം ചെയ്ത "കാലാപാനി' എന്ന ചിത്രം പറഞ്ഞത്, പോര്‍ട്ട് ബ്ളയര്‍ ജയിലില്‍ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ തടവുപുള്ളികളായി കഴിയാന്‍ വിധിക്കപ്പെട്ട നിരവധി ഭാരതീയരുടെ കഥയായിരുന്നു.
തികച്ചും വസ്തുനിഷ്ഠവും ചരിത്രപരവുമാകേണ്ട ഈ ചിത്രത്തെ പക്ഷെ കച്ചവടസാധ്യതകള്‍ക്കുവേണ്ടി സംവിധായകന്‍ ബലികഴിക്കുകയായിരുന്നു. അനാവശ്യമായ ഗാനരംഗങ്ങളും സംഘട്ടനങ്ങളും ബ്രിട്ടിഷുകാരോടുള്ള അമിതാശ്രയത്വത്തില്‍ നിന്നുടലെടുക്കുന്ന ഭാരതീയന്‍െറ "സെന്‍റിമെന്‍സും' കൊണ്ട് ഒരു ചരിത്ര സിനിമാവിഭാഗത്തില്‍ നിന്നും "കാലാപാനി' അകന്നുനിന്നു.
